Liên minh Châu Âu vừa thông qua Đạo luật Thị trường kỹ thuật số (Digital Markets Act) để nâng cao tính cạnh tranh và đảm bảo quyền được lựa chọn của người tiêu dùng

Ngày 24 tháng 3 năm 2022, Liên minh Châu Âu (EU) đã công bố Dự thảo cuối cùng của Đạo luật Thị trường kỹ thuật số (DMA). Dự thảo hiện đã được hoàn thiện trên cơ sở các cuộc đàm phán, thống nhất giữa Ủy ban châu Âu (EC), Nghị viện châu Âu (EP) và các nước thành viên EU.

Theo đánh giá của Tổ chức Người tiêu dùng châu Âu, khi được ban hành, Đạo luật sẽ góp phần đảm bảo sự cạnh tranh công bằng, hạn chế sức mạnh thị trường của các nền tảng trực tuyến lớn, từ đó, mang lại lợi ích cho người tiêu dùng trong quá trình sử dụng các dịch vụ kỹ thuật số. 

Trước đó, vào tháng 1 năm 2022, Đạo luật Dịch vụ kỹ thuật số (DSA) đã được Nghị viện thống nhất và đang trong quá trình hoàn thiện về thủ tục để chính thức ban hành. Dự thảo  bao gồm các quy định đảm bảo rằng các nền tảng trực tuyến phải chịu trách nhiệm về các thuật toán của mình, đồng thời có nghĩa vụ kiểm duyệt nội dung tốt hơn.

Trong khi đó, Đạo luật Thị trường kỹ thuật số đề ra các quy định nghiêm ngặt về những điều “Được làm” và “Không được làm” trên các nền tảng mà các công ty công nghệ quản lý, đồng thời cho phép EC thực hiện các cuộc điều tra thị trường và xử phạt các hành vi không tuân thủ Đạo luật này.

Đạo luật DMA hướng tới các công ty lớn cung cấp “dịch vụ nền tảng cốt lõi” (core platform services) ví dụ như các mạng xã hội hoặc các công ty cung cấp công cụ tìm kiếm, đặc biệt khi các công ty này có thể lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường để thực hiện các hoạt động kinh doanh không công bằng.

Đạo luật quy định một danh sách những yêu cầu với các công ty, chẳng hạn như phải chia sẻ một số loại dữ liệu nhất định với các đối thủ cạnh tranh và cơ quan quản lý.

Ngoài ra, Ủy ban Châu Âu có quyền áp dụng mức phạt lên đến 10% tổng doanh thu toàn cầu của công ty và 20% trong trường hợp công ty vi phạm nhiều lần. Trong trường hợp hành vi vi phạm có quy mô lớn, mang tính hệ thống, Ủy ban có thể cấm họ mua lại các công ty khác trong một khoảng thời gian nhất định.

Đạo luật cũng đảm bảo rằng việc kết hợp dữ liệu cá nhân cho mục đích quảng cáo sẽ chỉ được phép khi có sự đồng ý rõ ràng của người tiêu dùng và cũng cho phép người tiêu dùng tự do lựa chọn trình duyệt, trợ lý ảo hoặc công cụ tìm kiếm phù hợp.

Theo đánh giá của Ủy ban Bảo vệ Người tiêu dùng và Thị trường Nội bộ, Đạo luật sẽ  thiết lập các nguyên tắc cơ bản để nâng cao tính cạnh tranh, thiết lập các tiêu chuẩn về cách thức hoạt động của nền kinh số, tạo ra sự đổi mới và nhiều sự lựa chọn cho người tiêu dùng trên môi trường Internet.

Từ phía các doanh nghiệp, Đạo luật sẽ chấm dứt sự thống trị ngày càng gia tăng của các công ty công nghệ khổng lồ, đồng thời, tạo ra cơ hội cạnh tranh lành mạnh cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Theo kế hoạch, hai Đạo luật DMA và DSA sẽ được hoàn thiện về mặt ngôn ngữ và kỹ thuật lần cuối để Nghị viện và Hội đồng thông qua. Sau khi hoàn tất quy trình này, Đạo luật sẽ có hiệu lực sau 20 ngày kể từ ngày xuất bản trên Tạp chí Chính thức của EU và sẽ có hiệu lực thi hành sau sáu tháng.

T.Xuân