Dự kiến xuất khẩu gạo cả năm 2022 có thể đạt hơn 7 triệu tấn, thu về 3,5 tỷ USD, vượt kế hoạch đề ra với giá gạo xuất khẩu ở mức cao nhất thế giới. Bộ NN&PTNT cho rằng đây cũng là cơ hội cho gạo Việt Nam trong năm 2023.

Thông tin từ Bộ Công Thương cho biết, 11 tháng năm 2022, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt xấp xỉ 6,7 triệu tấn, với giá trị 3,24 tỷ USD, tăng 16,3% về khối lượng và tăng 6,9% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.

Đánh giá về sự tăng trưởng của ngành gạo xuất khẩu, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) nhận định, những năm gần đây, việc chủ động từ sản xuất đến chế biến đã nâng cao chất lượng và giá trị hạt gạo Việt Nam.

Hầu hết các vùng sản xuất phục vụ xuất khẩu đã đưa giống lúa mới, nâng cao quy trình sản xuất, nên sản phẩm gạo của Việt Nam cùng chủng loại với gạo Thái Lan được nhiều thị trường lựa chọn. Không ít các doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam đã ký được nhiều đơn hàng xuất khẩu gạo sang châu Âu, Mỹ, Hàn Quốc, Singapore với giá cao.

Xuất khẩu gạo Việt Nam đang giữ vững vị thế hàng đầu thế giới do các doanh nghiệp đã nâng cao chất lượng sản phẩm, chiếm lĩnh được nhiều thị trường lớn. Mặt khác, những xung đột thế giới, thời tiết, dịch bệnh… cũng khiến nhu cầu gạo của nhiều quốc gia tăng mạnh.

Đáng chú ý, gạo Việt Nam ngày càng chiếm thị phần lớn tại nhiều thị trường, trong đó có thị trường khó tính, đòi hỏi tiêu chuẩn cao. Trong 11 tháng qua, xuất khẩu gạo sang Philippines đạt 1,39 tỷ USD, tăng 18% so với cùng kỳ. Khối hiệp định CPTTP đạt 263,3 triệu USD, tăng 19,8%; thị trường EU đạt trên 17,8 triệu USD, tăng 0,4%.

Theo Bộ NN&PTNT, xuất khẩu gạo của Việt Nam trong năm nay có thể đạt hơn 7 triệu tấn, thu về 3,5 tỷ USD – vượt kế hoạch đề ra. Đáng chú ý, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đang cao nhất thế giới và lượng gạo xuất khẩu sang các thị trường có giá trị cao tăng đáng kể.

Bộ NN&PTNT đang tăng cường khảo sát và xây dựng các vùng trồng bảo đảm chất lượng. Đồng thời, hướng dẫn các địa phương xây dựng vùng trồng lúa gắn với hình thành hệ thống ứng dụng công nghệ thông tin như mã vùng, liên kết, thẩm định… nhằm bảo đảm tiêu chuẩn về xuất khẩu.

Giá gạo toàn cầu 2023 dự kiến tiếp tục tăng

Nguồn cung giảm, nhu cầu tăng cao đến từ châu Phi và một số nước châu Á là yếu tố khiến thị trường gạo bước vào đợt tăng giá vào đầu năm 2023.

Nguồn cung giảm đã khiến Cơ quan Thu mua Lương thực Bulog (Indonesia) khẩn cấp nhập khẩu 200.000 tấn gạo trong tháng 12 từ Thái Lan, Việt Nam, Myanmar và Pakistan, và sẽ nhập khẩu thêm 300.000 tấn vào đầu năm 2023.

Hội đồng Ngũ cốc Quốc tế và USDA dự báo sản lượng gạo toàn cầu năm 2023 sẽ thấp hơn khoảng 10 triệu tấn so với 2022. Trong khi Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hiệp quốc (FAO) ước tính sản lượng gạo toàn cầu sẽ giảm hơn 12 triệu tấn, còn theo các nhà phân tích thương mại sản lượng gạo toàn cầu có thể giảm gần 14 triệu tấn. Điều này có thể gây ra một đợt tăng giá mới trên thị trường gạo toàn cầu.

Nhiều chuyên gia nhận định, những xung đột địa chính trị trên thế giới hiện nay, cộng với diễn biến phức tạp của thời tiết, thiên tai, dịch bệnh khiến nhu cầu gạo thế giới tiếp tục tăng ở những năm tiếp theo.

Trung Quốc là nước xuất khẩu gạo rất nhiều trong những năm trước nhưng ảnh hưởng của dịch Covid-19 khiến nước này hạn chế xuất khẩu. Trong khi đó, năm 2022, Ấn Độ đã cấm xuất khẩu gạo tấm và hạn chế gạo trắng 5% tấm. Trên cơ sở những yếu tố này có thể dự báo giá gạo xuất khẩu Việt Nam những tháng đầu năm 2023 sẽ tiếp tục giữ mức cao.

Phương Thảo